Συνυπαιτιότητα

  

1341/2018 ΑΠ

 

Εργατικό ατύχημα επί οικοδομικών εργασιών. Προϋποθέσεις για να δικαιούται ο παθών χρηματική ικανοποίηση. Εργολάβος και υπεργολάβος ολόκληρου ή τμήματος του έργου. Ευθύνη τους εις ολόκληρον ανεξάρτητα από το εάν το έργο εκτελείται ολόκληρο ή κατά τμήματα με υπεργολάβους.

• Ο εργολάβος του όλου έργου, που ανέθεσε την εκτέλεση τμήματος αυτού σε υπεργολάβο, είναι συνυπεύθυνος με αυτόν για τη λήψη και τήρηση των μέτρων ασφαλείας, έστω και αν δεν επεφύλαξε για τον εαυτό του το δικαίωμα διευθύνσεως και επιβλέψεως του τμήματος αυτού και ακόμη και αν συμφώνησαν ότι δεν θα έχει τη διεύθυνση και επίβλεψη τούτου.
• Ανάθεση καθηκόντων και προστασία νέων κάτω των 18 ετών. Ατύχημα ανειδίκευτου ανήλικου εργάτη οικοδόμου, ηλικίας 15 ετών, χειριστή μηχανής παρασκευής κονιάματος, το οποίο οφείλεται αποκλειστικά στην αμελή συμπεριφορά των εργολάβων του όλου έργου.
• Η αναφορά σε συγκλίνουσα υπαιτιότητα και των υπεργολάβων, που είχαν αναλάβει τα επιχρίσματα, αναφέρεται πλεοναστικά ως προς τη μη ουσιώδη συνυπαιτιότητα των τελευταίων και δεν συνιστά αντιφατική αιτιολογία. Καθορισμός του ύψους της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης στον παθόντα, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της αναλογικότητας. Ανεπαρκής η σχετική κρίση της αποφάσεως, που επιδίκασε συγκεκριμένο χρηματικά ποσό, ως προς τις επιπτώσεις της σωματικής βλάβης του παθόντος και συγκεκριμένα ως προς το αν, μετά την επί τρία περίπου έτη υποβολή του σε θεραπείες, η υγεία του αποκαταστάθηκε πλήρως ή όχι αν, ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί εάν το καθορισθέν ως εύλογο ποσό χρηματικής ικανοποίησης βρίσκεται μέσα στα όρια της αρχής της αναλογικότητας. (Αναιρεί την υπ΄ αριθμ. 1337/2016 ΜονΕφΘεσσαλονίκης).

 

1206/2017 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Καταδίκη για σωματική βλάβη εξ αμελείας από υπόχρεο κατά συρροή διά παραλείψεως τελούμενη. Στοιχεία του εγκλήματος. Ιδιαίτερη νομική υποχρέωση. Πραγματικά περιστατικά. Τραυματισμός εργαζομένων κατά την εκτέλεση εργασιών κατασκευής μεταλλικού υποστέγου σε υπαίθριο χώρο εργοστασίου από πτώση τους στο έδαφος.

Μη λήψη μέτρων ασφαλείας. Ειδικότερα, μη χρήση κινητών εξωστών εργασίας αναρτημένων εξ ανυψωτικού μηχανήματος, μη λήψη πρόνοιας προς συγκράτηση ατόμων και υλικών, μη κατασκευή διαδρόμων εργασίας κ.λπ.

Ποινική ευθύνη: α) νομίμου εκπροσώπου εργολάβου εταιρείας και β) υπεργολάβου - τεχνίτη σιδηροκατασκευών, ο οποίος και διέθεσε το συνεργείο του για την ως άνω κατασκευή. Ποινική Δικονομία. Αναίρεση. Λόγοι. Έλλειψη αιτιολογίας. Εσφαλμένη ερμηνεία. Αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος. Πλήρως αιτιολογημένος. Μη συνειδητή αμέλεια. Πλήρως αιτιολογημένη. Ορθή και αιτιολογημένη η απόφαση. Απορρίπτει αναίρεση.

630/2017 ΕΦ ΠΕΙΡ

Εργατικό ατύχημα. Αγωγή περί ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης. Παραγραφή εν επιδικία. Αοριστία αγω­γής. Μέτρα ασφαλείας κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών. Τμηματική ανάθεση του έργου. Αυτεπιστα­σία. Έννοια εργολάβου και προστηθέντων. Επιβλέπων μηχανικός. Κύριος του έργου. Νόμω υπεύθυνοι.

1296/2016 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Σωματική βλάβη εξ αμελείας παρ’ υποχρέων σε ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή. Μη εμπρόθεσμη αναγγελία εργατικού ατυχήματος στις αρμόδιες αρχές. Στοιχεία αντικειμενικής και υποκειμενικής υπόστασης. Πραγματικά περιστατικά. Εργατικό ατύχημα σε εργοτάξιο. Κανονισμοί ασφαλείας. Τραυματισμός εργαζομένου σε εργοτάξιο κατά το χειρισμό του φορτωτή, ο οποίος δεν διέθετε καθρέφτες, από το δεύτερο κατηγορούμενο, ο οποίος τον παρέσυρε ενεργώντας οπισθοπορεία. Ποινική ευθύνη: α) διευθύνοντος συμβούλου εργοδότριας εταιρείας, β) χειριστή φορτωτή, ο οποίος, ωστόσο, δεν είχε άδεια χειρισμού φορτωτή. Παράλειψη τηρήσεως μέτρων ασφαλείας εκ μέρους του διευθύνοντος συμβούλου. Ποινική Δικονομία. Αναίρεση. Λόγοι. Έλλειψη αιτιολογίας. Μη συνειδητή αμέλεια. Πλήρως αιτιολογημένος ο αιτιώδης σύνδεσμος. Πλήρως αιτιολογημένη η ιδιαίτερη νομική υποχρέωση. Μέσα αποδείξεως. Έκθεση πραγματογνωμοσύνης. Δεν αποτελεί ιδιαίτερο αποδεικτικό μέσο, αλλά απλό έγγραφο, αφού προκλήθηκε από τον κατηγορούμενο. Αναγνώσθηκε ως απλό έγγραφο. Αίτημα αναβολής λόγω κωλύματος στο πρόσωπο του συνηγόρου, και δη λόγω παράστασής του σε έτερο Δικαστήριο. Αιτιολογημένη απόρριψη αιτήματος, αφού ο συνήγορος γνώριζε την ανάληψη της υποχρεώσεώς του απέναντι στους κατηγορουμένους και προέκρινε άλλες επαγγελματικές του υποχρεώσεις. Η επισήμανση ότι υφίσταται κίνδυνος παραγραφής και ότι η υπόθεση είχε ήδη αναβληθεί μία φορά δεν συνιστούν αποκλειστική αιτιολογία. Υπέρβαση εξουσίας. Απόρριψη ενστάσεως ακυρότητας κλητηρίου θεσπίσματος από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο. Μεταβιβαστικό αποτέλεσμα εφέσεως. Επαναφορά της ακυρότητας με λόγο εφέσεως. Ο λόγος ήταν παντελώς αόριστος, αφού δεν αναφέρονταν οι λόγοι ακυρότητας του κλητηρίου θεσπίσματος. Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο, μη ερευνώντας το λόγο αυτό, δεν υπέπεσε σε υπέρβαση εξουσίας. Ορθή και αιτιολογημένη η απόφαση. Απορρίπτει αναίρεση.

21/2015 ΕΦ ΠΕΙΡ (ΜΟΝ)

Εργατικό ατύχημα. Αποζημίωση. Μέτρα ασφαλείας. Οι εναγόμενοι εργολάβος και πολιτικός μηχανικός ενώ δεν είχαν λάβει τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας κατά την ανέγερση οικοδομής επέτρεπαν την είσοδο στους εργαζόμενους και την εκτέλεση εργασιών με αποτέλεσμα να πέσει ο ενάγων σε άνοιγμα που υπήρχε χωρίς πρστατευτικό στοιθαίο και να τραυματιστεί. Δεν ασκεί επιρροή το ότι το ατύχημα συνέβη Σάββατο που δεν επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών. Συνυπαιτιότητα 40% του ενάγοντα στην επέλευση του ατυχήματος που ενώ γνώριζε την επικινδυνότητα της οικοδομής δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα και προσήλθε να εργαστεί με εξοπλισμό που επέτεινε την επικινδυνότητα ήτοι χωρίς κράνος με αποτέλεσμα να υποστεί κακώσεις και με παντόφλες θαλάσσης που λόγω της ολισθηρότητάς τους συνετέλεσαν στην πτώση του. Μεταβιβαστικό αποτέλεσμα έφεσης. Όταν πλήττεται το κεφάλαιο της υπαιτιότητας θεωρείται συμπροσβαλλόμενο και το κεφάλαιο της αποζημιώσεως. Εκκαλεί την προσβαλλομένη που επιδίκασε ψυχική οδύνη 60 χιλ € και επιδικάζει 35 χιλ € . με αριθ. 4264/2013 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς. Δέχεται μερικά την αγωγή.

103/2015 ΕΦ ΛΑΡ

Υποχρέωση επιβλέποντος μηχανικού

• αφενός για παροχή οδηγιών στον ιδιοκτήτη ή τον εργολάβο για λήψη μέτρων ασφαλείας, όπως κατασκευή ξύλινων πλαισίων ασφαλείας κάτω από ηλεκτροφόρους αγωγούς,
• αφετέρου για έλεγχο τήρησης των οδηγιών,

ανεξάρτητα αν ειδοποιήθηκε η ΔΕΗ και αν τα μέτρα ασφαλείας εξετάσθηκαν από κοινού με αυτήν.

• Υποχρέωση και του εργολάβου για λήψη μέτρων ασφαλείας.
• Συνυπαιτιότητα επιβλέποντος μηχανικού στο θάνατο του εργολάβου αφού, καίτοι γνώριζε τη διέλευση ηλεκτροφόρων αγωγών πλησίον της οικοδομής, υπέβαλε δήλωση στην Πολεοδομία περί μη ύπαρξης τοιούτων και δεν έδωσε οδηγίες για αναγκαία μέτρα.
• Δυνατή παράλληλη ευθύνη επιβλεπόντων μηχανικών, όχι όμως η επικουρική επίβλεψη.
• Συνυπαιτιότητα θανόντος που δεν μερίμνησε για λήψη μέτρων ασφαλείας ούτε για ειδοποίηση της ΔΕΗ, αμελώς δε χρησιμοποίησε αλφαδοπήχη μεταλλικό που είναι καλός αγωγός ρεύματος, ενώ δεν χρησιμοποίησε γάντια εργασίας ή προστατευτικά σανιδώματα.

1398/2015 ΑΠ

Αδικοπραξία. Ανέγερση οικοδομής. Κατάρρευση της στέγης αποθήκης που συνόρευε με την νεοαναγειρόμενη οικοδομή. Καταστροφή των εμπορευμάτων που βρίσκονταν εντός της αποθήκης. Θεμελίωση ευθύνης του εργολάβου και της επιβλέπουσας το έργο μηχανικού. Η σχετική απαλλακτική κρίση του ποινικού δικαστηρίου για τη κατηγορία της παράβασης των κανόνων οικοδομικής από αμέλεια, δεν ασκεί νομική επιρροή δεδομένου ότι η απόφαση αυτή δεν αποτελούσε δεδικασμένο και δεν δέσμευε το αστικό δικαστήριο. Η μη εναρμόνιση των πραγματικών παραδοχών του Εφετείου με εκείνες του ποινικού δικαστηρίου, δεν αποτελούσαν παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας του κατηγορουμένου. Απόρριψη αναίρεσης κατά της υπ’ αριθμ. 249/2014 αποφάσεως του Εφετείου Ιωαννίνων.

212/2014 ΑΠ

Εργατικό ατύχημα σε οικοδομή. Ευθυνόμενα πρόσωπα επί οικοδομικών εργασιών. Η σύμβαση εργολαβίας είναι ισχυρή και παράγει όλες τις έννομες συνέπειές της ακόμα κι αν συνήφθη προφορικώς. Ο εργολάβος δεν θεωρείται ως προστηθείς του εργοδότη, εκτός εάν ο εργοδότης επιφύλαξε για τον εαυτό του τη διεύθυνση και την επίβλεψη εκτελέσεως του έργου και το δικαίωμα παροχής οδηγιών προς τον εργολάβο, οπότε, τα σχετικά με την ευθύνη αυτών ρυθμίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 330, 334, 922 ΑΚ. Σοβαρός τραυματισμός εργάτη λόγω πτώσης του από ύψος. Ευθύνη του εργολάβου-κατασκευαστή και υπεργολάβου ως άμεσων εργοδοτών του παθόντος και επιβλεπόντων μηχανικών, αφού άρχισαν απερίσκεπτα να εκτελούν εργασίες καθ` ύψος στην οικοδομή, χωρίς προηγουμένως να διασφαλίσουν την τήρηση των απαιτούμενων μέτρων προστασίας των εργαζομένων σ` αυτήν, παρέλειπαν να επισκέπτονται συχνά το έργο και παρέλειψαν να δηλώσουν το επίδικο ατύχημα προς το Ι.Κ.Α. Ο ιδιοκτήτης της οικοδομής δεν ευθύνεται έναντι του ενάγοντος για την καταβολή χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης, διότι δεν αποδείχθηκε ότι με την σχετική σύμβαση εργολαβίας είχε επιφυλάξει στον εαυτό του το δικαίωμα στην διεύθυνση και επίβλεψη της εκτελέσεως του έργου. Συνυπαιτιότητα του παθόντος κατά 30%, διότι άρχισε να εκτελεί την ανατεθείσα σ` αυτόν εργασία χωρίς προηγουμένως να ελέγξει τη λήψη των απαιτουμένων προστατευτικών μέτρων. Η παράλειψη αναφοράς στην αγωγή των συγκεκριμένων μέτρων και μέσων που έπρεπε να ληφθούν για την εξασφάλιση της ασφάλειας του εργαζόμενου ενάγοντος δεν καθιστά αυτή αόριστη. (Απορρίπτει αναίρεση κατά της υπ΄ αριθμ. 331/2012 απόφασης ΕφΑθηνών).

745/2014 ΕΦ ΠΕΙΡ

 

Εργατικό ατύχημα. Ηθική βλάβη. Πταίσμα του εργοδότη. Ο ενάγων ενώ καλούπωνε σε οικοδομή έπεσε σε κενό καθώς δεν είχαν ληφθεί τα υποδεδειγμένα μέτρα ασφαλείας και τραυματίστηκε. Λόγω του τραυματισμού κατέστη ανάπηρος και έλαβε πρόωρη σύνταξη αναπηρίας.

• Απορρίπτει αγωγή σε βάρος του εργοδότη ως απαράδεκτη λόγω αοριστίας   γιατί δεν αναφέρει στην αγωγή ότι ο εργοδότης είχε επιφυλάξει για τον εαυτό του την διεύθυνση και την επίβλεψη της εκτελέσεως του έργου, με παροχή δεσμευτικών για τον εργολάβο εντολών και οδηγών.
• Απορρίπτει την έφεση της κυρίας του ακινήτου κατά του απλού ομοδίκου της επιβλέποντος μηχανικού. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν περιέχει διάταξη ευνοϊκή για τον ως άνω ομόδικο και βλαπτική για την εκκαλούσα.
• Αποδείχθηκε ότι το τρίτος εναγόμενος μηχανικός είχε υποδείξει τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας τα οποία όμως δεν τέθηκαν με πρωτοβουλία του εργολάβου και πρώτου εναγόμενου αλλά και σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων (και του ενάγοντα) για να αποφύγουν την κοπιαστική διαδικασία. Νόμιμα απορρίφθηκε η αγωγή σε βάρος του τρίτου εναγόμενου.
• Συνυπαιτιότητα του ενάγοντα κατά 30% ο οποίος λόγω της εμπειρίας του γνώριζε ότι απαιτούνταν τα υποδειχθέντα μέτρα αλλά συμφώνησε με τον εργολάβο και σε κάθε περίπτωση δεν επέμεινε στην τήρησή τους. Η αναπηρία οφείλεται κατά 50% στο ατύχημα και κατά 35% στην κατάθλιψη που έπαθε μετά από αυτό. Επιδικάζει ηθική βλάβη 30 χιλ € γιατί δεν προσκομίζει ιατρικά έγγραφα για την αναπηρία μετά την μερική λήξη της κατά το ΙΚΑ . Δεν δικαιολογείται η απαλλαγή του πρώτου εναγομένου λόγω της τραγικής οικονομικής του κατάστασης και του τραυματισμού του αφού δεν αντικρούει τον ισχυρισμό ότι έχει οικονομική ευρωστία. Εκκαλεί την με αριθ. 1118/2011 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά. Δέχεται μερικά την αγωγή.

 

1266/2014 ΑΠ

Εργατικό ατύχημα. Οικοδομικές εργασίες. Ο εργολάβος που ανέλαβε την εκτέλεση του έργου και ανέθεσε την εκτέλεση τμήματος αυτού σε υπεργολάβο, είναι συνυπεύθυνος με αυτόν για τη λήψη και τήρηση των μέτρων ασφαλείας, έστω και αν δεν επεφύλαξε για τον εαυτό του το δικαίωμα διευθύνσεως και επιβλέψεως του τμήματος που ανέθεσε στον υπεργολάβο, ακόμη και αν συμφώνησαν ότι δεν θα έχει τη διεύθυνση και επίβλεψη του τμήματος αυτού. Λόγοι. Εφαρμοστέοι νόμοι περί των μέτρων ασφαλείας κατά την εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών.

• ο παθών χρησιμοποίησε ανυψωτικό μηχάνημα, χωρίς την εντολή ή την άδεια του υπεργολάβου και παρά το γεγονός ότι δεν κατείχε την προβλεπόμενη από το νόμο άδεια χειριστή, ούτε διέθετε σχετική εμπειρία και εν συνεχεία, δεν επέδειξε προσοχή, ενώ μπορούσε, ενόψει ιδίως του γεγονότος ότι στους εξώστες της οικοδομής δεν είχαν τοποθετηθεί κιγκλιδώματα
• Συνυπαιτιότητα του ενάγοντος παθόντος, αλλά και του εργολάβου και υπεργολάβου για τον τραυματισμό του πρώτου., διότι ενώ γνώριζαν ότι στην νεοαναγειρόμενη οικοδομή συνεχιζόταν η εκτέλεση διαφόρων οικοδομικών εργασιών ο υπεργολάβος, αν και είχε σχετική νόμιμη υποχρέωση δεν μερίμνησε να τοποθετηθούν ανθεκτικά κιγκλιδώματα, ο δε εργολάβος δεν ήλεγξε, αν ο υπεργολάβος είχε λάβει τα προστατευτικά μέτρα. Επιδικαζόμενο ποσό χρηματικής ικανοποίησης στον ενάγοντα παθόντα. Δεν υπάρχει έδαφος άμεσης εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας κατά τον προσδιορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης. (Απορρίπτει αναίρεση κατά της υπ΄ αριθμ. 597/2013 απόφασης ΕφΠειραιώς).

1540/2013 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

 

Σωματική βλάβη εξ αμελείας παρ΄ υποχρέου. Έγκλημα παραλείψεως. Ιδιαίτερη νομική υποχρέωση. Στοιχεία αντικειμενικής και υποκειμενικής υπόστασης. Πραγματικά περιστατικά. Εργατικό ατύχημα. Κανονισμοί ασφαλείας - μέτρα ασφαλείας κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών.

• Κρανιοεγκεφαλική κάκωση και όχι μόνο, εργάτη μαρμάρων σε εργοτάξιο κατασκευής κτιρίου υποκαταστήματος ΙΚΑ.
• Κατηγορούμενοι:
  • α) νόμιμος εκπρόσωπος και διευθύνων σύμβουλος της εργολάβου κοινοπραξίας και
  • β) επιβλέπων μηχανικός και υπεύθυνος των οικοδομικών εργασιών του εργοταξίου. Αμφότεροι κατά νόμο υπεύθυνοι. Ανευ συνειδήσεως αμέλεια.
• Ποινική Δικονομία. Αναίρεση. Λόγοι. Ελλειψη αιτιολογίας. Εσφαλμένη ερμηνεία. Ποινής επιμέτρηση. Κριτήρια επιμέτρησης. Λήφθηκε υπ΄ όψιν και η βαρύτητα του εγκλήματος και η προσωπικότητα εκάστου κατηγορουμένου. Απόλυτη ακυρότητα. Υπεράσπιση - υπερασπίσεως δικαιώματα. Εγγράφων ανάγνωση. Αιτίαση περί λήψεως υπ΄ όψιν μη αναγνωσθέντος εγγράφου και δη έκθεσης αυτοψίας. Το έγγραφο αναγνώσθηκε, αλλά τιτλοφορείτο στην απόφαση ως "έκθεση έρευνας εργατικού ατυχήματος". Σχετική ακυρότητα. Κλητήριο θέσπισμα και απαραίτητα στοιχεία αυτού. Ακριβής καθορισμός της πράξης. Αναφέρεται η ιδιαίτερη νομική υποχρέωση των κατηγορουμένων. Ορθή και αιτιολογημένη η απόφαση. Απορρίπτει αναίρεση.

7175/2013 ΕΦ ΑΘ

 

Εργατικό ατύχημα. Ο ενάγων της πρώτης αγωγής κλήθηκε να τοποθετήσει τα αλουμίνια σε οικοδομή. Κατά την εκτέλεση της εργασίας του έπεσε από το μπαλκόνι από το οποίο είχε αφαιρεθεί κιγκλίδωμα για διευκόλυνση των εργασιών και υπέστη βαρύ τραυματισμό με αποτέλεσμα να καταστεί ανάπηρος κατά ποσοστό 80%. Εκκαλείται η προσβαλλομένη που απέρριψε την αγωγή αποζημίωσης κατά του ιδιοκτήτη του ακινήτου ουσία αβάσιμη. Ο ιδιοκτήτης που έχει αναθέσει σε εργολάβο την εκτέλεση εργασιών ευθύνεται αν έχει κρατήσει για τον εαυτό του την επίβλεψη του έργου. Στο δικόγραφο της αγωγής δεν αναφέρει αν ο ιδιοκτήτης είχε κρατήσει για τον εαυτό του την επίβλεψη του έργου. Η αγωγή ως προς αυτόν έπρεπε να απορριφθεί ως αόριστη. Κρίθηκε ότι ο ενάγων αφαίρεσε το κιγκλίδωμα από το μπαλκόνι. Η ενέργεια αυτή δεν είχε επιτραπεί από την εργολάβο και τον νόμιμο εκπρόσωπό της και είχε διαφύγει της προσοχής τους. Γι αυτό το λόγο ο ενάγων κρίθηκε υπαίτιος του ατυχήματος κατά ποσοστό 70%. Συνυπαιτιότητα 30% του νομίμου εκπροσώπου της εργολάβου υπεύθυνου για τα μέτρα ασφαλείας. Εκκαλεί την προσβαλλομένη που είχε κρίνει 60% υπαίτια την εργολάβο εταιρεία και 40% τον παθόντα. Επιδικάζει ηθική βλάβη 25 χιλ. ευρώ αντί του ποσού των 150 χιλ. ευρώ που είχε επιδικάσει η εκκληθείσα. Απαράδεκτη η έφεση κατά ομοδίκου του εκκαλούντος. Εξαφανίζει την 1957/2009 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.

79/2012 ΜΠΡ ΡΟΔΟΥ

 

Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο. Ενοχές από αδίκημα. Εφαρμοστέο δίκαιο. Εκταση εφαρμογής. Μεταξύ άλλων κρίνονται κατά το δίκαιο αυτό και τα ζητήματα σχετικά με την αποζημίωση. Θάνατος εργαζόμενου αλλοδαπού στην Ελλάδα από εργατικό ατύχημα κατόπιν υποχώρησης στηθαίου σε οικοδομή. Εφαρμοστέο το ελληνικό δίκαιο και για τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης. Δικαιούχοι. Εννοια οικογένειας του θύματος. Προϋποθέσεις για τη θεμελίωση του δικαιώματος. Κανονισμοί ασφαλείας σε τεχνικά έργα. Εννοια τεχνικού έργου. Ευθύνη από τη μη τήρηση των μέτρων ασφαλείας.

Παραβίαση μέτρων ασφαλείας σε οικοδομικές εργασίες.. Θεμελίωση ευθύνης εργολάβου-υπεργολάβου, επιβλέποντος μηχανικού και κυρίου του έργου που είχε διατηρήσει την αυτεπιστασία.

Θεμελίωση της αξίωσης για χρηματική ικανοποίηση στις γενικές διατάξεις και όχι στη διάταξη του άρθρου 16 του ν. 551/1915 που αφορά μόνο στην αποζημίωση για περιουσιακή ζημία. Συντρέχον πταίσμα παθόντος ως κριτήριο για τον υπολογισμό της χρηματικής ικανοποίησης.

Ενεργητική-παθητική νομιμοποίηση. Αιτιώδης συνάφεια. Επιμερισμός υπαιτιότητας μεταξύ υπευθύνων και παθόντος σε ποσοστό 70% και 30% αντίστοιχα. Επιδικάζει χρηματική ικανοποίηση συνολικά 290.000 ευρώ, επιμερισμένη στους συγγενείς του θανόντος.

1048/2012 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

 

Ανθρωποκτονία εξ αμελείας. Ενσυνείδητη αμέλεια. Εγκλημα παραλείψεως. Ιδιαίτερη νομική υποχρέωση. Στοιχεία αντικειμενικής και υποκειμενικής υπόστασης. Κανονισμοί ασφαλείας. Υγιεινή και ασφάλεια εργαζομένων σε εργοτάξιο. Πραγματικά περιστατικά. Εργατικό ατύχημα. Πτώση εργάτη από κλίμακα και θάνατος αυτού εκ της πτώσεως.

Ποινική ευθύνη:

• α) νομίμου εκπροσώπου της αναδόχου κοινοπραξίας,
• β) τεχνικού ασφαλείας - επιβλέποντος πολιτικού μηχανικού και
• γ) υπεργολάβου.
• Ποινική Δικονομία. Αναίρεση. Λόγοι. Ελλειψη αιτιολογίας. Εσφαλμένη εφαρμογή και ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης. Ισχυρισμοί αυτοτελείς. Ελαφρυντικές περιστάσεις. Πρότερος έντιμος βίος. Δεν αρκεί το λευκό ποινικό μητρώο, ούτε η ικανοποίηση των οικείων του παθόντος. Ορθή και αιτιολογημένη η απόφαση. Απορρίπτει αναίρεση.

 

1021/2012 ΑΠ

Εργατικό ατύχημα. Μέτρα ασφαλείας κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών. Προϋποθέσεις για την καταβολή χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης στην οικογένεια του παθόντος. Θάνατος εργάτη σε οικοδομικές εργασίες, από κάκωση της κεφαλής που προήλθαν από πτώση του εξ ύψους, παρέχονταν εργασίες στα πλαίσια σύμβασης έργου που είχε αναλάβει η πρώτη εναγομένη και είχε αναθέσει την εκτέλεσή του στον δεύτερο εναγόμενο εργολάβο, ο οποίος ανέθεσε, υπεργολαβικά, μέρος των εργασιών στην τέταρτη εναγομένη και εργοδότρια του θανόντος. Υπαιτιότητα όλων των ανωτέρω για το ατύχημα λόγω έλλειψης προσηκόντων μέτρων ασφαλείας επί οικοδομικών εργασιών, όπως αυτά διαγράφονται στα π.δ. 1073/1981, 778/1980 και 305/1996. (Απορρίπτει αναίρεση κατά της υπ’ αριθμ. 1958/2011 απόφασης ΕφΑθηνών).

1158/2012 ΑΠ

 

Εργατικό ατύχημα. Οικοδομικές εργασίες και λήψη μέτρων ασφαλείας των εργαζομένων. Πότε ο κύριος του έργου υπέχει ευθύνη. Ο παθών δικαιούται χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης αν συνετέλεσε στην επέλευση του ατυχήματος πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων του. Συντρέχον πταίσμα του παθόντος. Δεν επιδικάζεται χρηματική ικανοποίηση ή μειώνεται το ποσό της. Η κρίση του δικαστηρίου για την ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου υπαίτιας συμπεριφοράς και ζημίας ελέγχεται αναιρετικά. Εσφαλμένα το Εφετείο θεμελίωσε την υπαιτιότητα των εναγομένων στην παράλειψη τοποθέτησης προσωρινού προστατευτικού κιγκλιδώματος έμπροσθεν του αναψυκτικού μηχανήματος, ενώ καθόρισε αντιφατικά το ποσοστό της υπαιτιότητας του εργολάβου και του υπεργολάβου και αυτό της συνυπαιτιότητας του παθόντος. Περιστατικά. Δεκτή η αναίρεση κατά 559 αρ. 1 και 19 ΚΠολΔ (αναιρεί την υπ΄ αριθμ. 368/2011 απόφαση ΕφΠειρ).

315/2011 ΕΦ ΠΕΙΡ

Ατύχημα από βίαιο συμβάν κατά την εκτέλεση ή εξ αφορμής της εργασίας, θεωρείται και κάθε σωματική βλάβη του εργαζομένου, που είναι αποτέλεσμα έκτακτης και αιφνίδιας επενέργειας εξωτερικού αιτίου, άσχετου προς τη σύσταση του οργανισμού του παθόντος, αλλά συνδεόμενου με την εργασία του λόγω της εμφανίσεώς του κατά την εκτέλεση ή με αφορμή την εκτέλεση αυτής. Τέτοιο ατύχημα θεωρείται και η νόσος του εργαζομένου εφόσον προήλθε ή επιδεινώθηκε, όχι από τη βαθμιαία εξασθένιση και φθορά του οργανισμού του εξαιτίας του είδους και της φύσεως της συμφωνημένης εργασίας, αλλά από την παροχή αυτής κάτω από τελείως εξαιρετικές και ασυνήθιστα δυσμενείς και ανώμαλες συνθήκες ή από την εξακολούθηση της απασχολήσεώς του, έστω και υπό κανονικές συνθήκες μετά την εκδήλωση της νόσου, με αποτέλεσμα την επιδείνωσή της.

Ο εργοδότης δεν μπορεί να αξιώσει τη συνέχιση της απασχολήσεως του ασθενούντος εργαζομένου, και αν δεν τον θέσει εκτός υπηρεσίας, παρότι γνωρίζει την εκδήλωση της νόσου, οι συνθήκες παροχής της εργασίας του καθίστανται εξαιρετικές και ασυνήθιστα δυσμενείς, προσλαμβάνοντας έτσι το χαρακτήρα του βίαιου συμβάντος. Οταν δε, η ασθένεια προϋπήρχε στον εργαζόμενο, χωρίς να έχει εμφανή συμπτώματα, η εκδήλωση ή η επιδείνωση αυτής δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ατύχημα από βίαιο συμβάν κατά την εκτέλεση της εργασίας ή από αφορμή της, όταν η εργασία παρέχεται, σύμφωνα με τη σύμβαση, υπό κανονικές συνθήκες, δίχως δε τη μεσολάβηση άλλου εξωτερικού γεγονότος, ξένου προς τον οργανισμό του παθόντος. Η τυπική παράλειψη του εργοδότη να υποβάλει το ναυτικό σε "επαρκείς" ιατρικές εξετάσεις πριν από τη ναυτολόγησή του δεν συνιστά παράβαση των διατάξεων περί των όρων ασφαλείας και δεν μπορεί να θεωρηθεί ως πρόσφορη αιτία του αποτελέσματος στη συγκεκριμένη περίπτωση γιατί κατά την κοινή ανθρώπινη πείρα δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ότι η παράλειψη αυτή θα μπορούσε να επιφέρει το αποτέλεσμα του θανάτου, αφού τέτοιες προβλέψεις, δεν οδηγούν, με κάποια πιθανότητα, σε θανάτους.

1577/2010 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Θάνατος εργαζομένου Αλβανού υπηκόου σε εργοτάξιο. Ανθρωποκτονία εξ αμελείας. Εγκλημα παραλείψεως. Ιδιαίτερη νομική υποχρέωση. Στοιχεία αντικειμενικής και υποκειμενικής υπόστασης. Πραγματικά περιστατικά. Κανονισμοί ασφαλείας. Εργατικό ατύχημα.

Κατηγορούμενοι : α) πολιτικός μηχανικός - εργοταξιάρχης με καθήκοντα συντονισμού εκτέλεσης εργασιών και ελέγχου τήρησης των μέτρων ασφαλείας, β) υπεργολάβος, ο οποίος απασχολούσε το θανόντα στο συνεργείο του και γ) πολιτικός μηχανικός - διευθυντής και επιβλέπων μηχανικός του όλου έργου. Ποινική Δικονομία. Αναίρεση. Λόγοι. Ελλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Απόλυτη ακυρότητα.. Επτά (7) αδέλφια του θανόντος και γονείς. Χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης. Εν όψει της αλβανικής ιθαγενείας του αποβιώσαντος και των παρισταμένων ως πολιτικώς εναγόντων - αλβανών υπηκόων, η διαφορά φέρει στοιχεία αλλοδαπότητας και τόσο η συγγένεια με το θύμα όσο και το ποιοι είναι οι δικαιούχοι της χρηματικής ικανοποίησης θα κριθούν από το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο. Βάσει των πληροφοριών του Ελληνικού Ινστιτούτου Διεθνούς Δικαίου, οι πολιτικώς ενάγοντες είναι μέλη της οικογενείας του θύματος και ως εκ τούτου, δικαιούνται να παραστούν ως πολιτικώς ενάγοντες. Ορθή και αιτιολογημένη η απόφαση. Απορρίπτει αναίρεση.

 

151/2009 ΕΦ ΠΑΤΡ

Αδικοπραξία. Αποζημίωση του άρθρου 931 ΑΚ. Θεμελιώνεται αυτοτελής αξίωση για αποζημίωση αν επιδρά στο μέλλον του παθόντος. Επιδρά δε στο μέλλον του παθόντος αν δεν μπορεί να καλυφθεί εντελώς με τις παροχές που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 929 και 932 ΑΚ. Η αυτοτελής αξίωση αφορά στον καθορισμό και μόνον αποζημιώσεως για περιουσιακή ζημία και μάλιστα μελλοντική και όχι για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης που αποκαθίσταται κατά το άρθρο 932 ΑΚ η οποία δεν μπορεί να βρεί έρεισμα και στη διάταξη του άρθρου 931 .ΑΚ. Παθών εργαζόμενος και ασφαλισμένος στο Ι.Κ.Α. Δεν νομιμοποιείται παθητικά να αξιώσει από τον εργοδότη και αυτοτελή αποζημίωση κατά το άρθρο 931 ΑΚ λόγω του περιουσιακού χαρακτήρα της. Η απαλλαγή του εργοδότη υπάρχει έστω και αν ο εργοδότης δεν έχει καταβάλει οφειλόμενες εισφορές στο ΙΚΑ. Αρκεί αυτός να είναι ασφαλιστέος σ`αυτό και χωρίς να απαιτείται να τις έχει λάβει. Οικοδομικές εργασίες και εργατικό ατύχημα. Π.Δ. 778/1980 περί μέτρων ασφαλείας κ.λ.π. Υπεύθυνος για τα εργατικά ατυχήματα είναι ο κύριος του έργου, ο εργολάβος αλλά και ο υπεργολάβος για την κατασκευή τμημάτων ή ορισμένων εργασιών του όλου έργου. Εργολάβος και υπεργολάβος και επιβλέπων μηχανικός. Ευθύνες για ατυχήματα από το ρεύμα της ΔΕΗ. Εργατικό ατύχημα. Λαμβάνεται υπόψη το συντρέχον πταίσμα του παθόντος.

 

1029/2008 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Ανθρωποκτονία εξ αμελείας.

Θάνατος εργαζομένου λόγω καταπλάκωσής του από χωμάτινο όγκο εξαιτίας θραύσης και ολίσθησης εδάφους κατά τη διάρκεια εργασιών κατασκευής φρεατίου συλλογής και απομακρύνσεως υπογείου ύδατος. Πραγματικά περιστατικά και πλημμέλειες κατά το έργο. Ευθύνη εργολάβου και μηχανικού για μη τοποθέτηση απαραίτητης κατασκευής αντιστηρίξεως όπως όφειλαν. Θεμελίωση καταδίκης μηχανικού όχι μόνο στην απολογία συγκατηγορουμένων. Έκθεση πραγματογνωμοσύνης ως έγγραφο. (Απορρίπτει τις αιτήσεις αναιρέσεως κατά της 958/2007 καταδικαστικής απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Ναυπλίου).

 

1511/2005 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Σωματική βλάβη από αμέλεια. Τραυματισμός εργαζόμενου σε οικοδομή. Ευθύνη ιδιοκτήτη - επιβλέποντος μηχανικού και εργολάβου. Η τυχόν συντρέχουσα αμέλεια δεν αναιρεί την αμέλεια του δράστη. Καθολικό μεταβιβαστικό αποτέλεσμα της έφεσης που ασκήθηκε για εσφαλμένη εκτίμηση αποδείξεων. Το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, σε άσκηση έφεσης από τον αναιρεσείοντα - ιδιοκτήτη και επιβλέποντα μηχανικό, περιορίσθηκε στην έρευνα μόνο της κατηγορίας για την πρόκληση σωματικών βλαβών και όχι για την παράλειψη λήψης μέτρων ασφαλείας σύμφωνα με το ΠΔ 778/1980 . Αναιρεί μερικώς λόγω υπέρβασης εξουσίας την υπ` αρ. 7489/2002 απόφαση του τριμελούς εφετείου Αθηνών μόνο ως προς τον αναιρεσείοντα.