Υπαιτιότητα Επιβλέποντος

517/2017 ΑΠ

Εργατικό ατύχημα. Προϋποθέσεις για να οφείλεται χρηματική ικανοποίηση στον παθόντα λόγω ηθικής βλάβης. Αρκεί να συνετέλεσε στην επέλευση του ατυχήματος πταίσμα των ενεχομένων στο εργατικό ατύχημα ή των προστηθέντων από αυτούς προσώπων, με την έννοια της διάταξης του άρ. 914 ΑΚ και όχι μόνο η ειδική αμέλεια ως προς την τήρηση των όρων ασφαλείας του άρ. 16 παρ. 1 του Ν. 551/1915. Τέτοιο πταίσμα, προκειμένου περί οικοδομικών εργασιών, θεμελιώνεται και από τη μη τήρηση των διατάξεων του Π.Δ/τος 778/1980. Υποχρεώσεις του πολιτικού μηχανικού, που επιβλέπει την κατασκευή οικοδομικού έργου. Η σύμβαση με την οποία ανατίθεται σε μηχανικό η εκπόνηση μελέτης προς έκδοση οικοδομικής άδειας ή/και η επίβλεψη του οικοδομικού έργου, φέρει το χαρακτήρα σύμβασης έργου, η κατάρτιση της οποίας δεν υπόκειται σε συστατικό τύπο. Ευθύνη του επιβλέποντος μηχανικού, κατά τις γενικές διατάξεις των άρ. 330 και 914 του ΑΚ, ανεξαρτήτως της κατάρτισης σχετικής σύμβασης έργου μεταξύ αυτού και του κυρίου του έργου. Τραυματισμός του ενάγοντος, κατά την εκτέλεση εργασιών εγκατάστασης ξυλοτύπου (καλουπώματος), λόγω του ότι πάτησε σε δάπεδο εργασίας, που αποτελείτο από μαδέρι "βουβό" που έσπασε, με συνέπεια τη πτώση του από ύψος 3,5 μέτρων. Υπαιτιότητα του εργολάβου και της επιβλέπουσας μηχανικού, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για τη τήρηση των μέτρων ασφαλείας στην οικοδομή και όχι της κυρίας του έργου, γιατί δεν αποδείχθηκε ότι είχε επιφυλάξει για τον εαυτό της το δικαίωμα της διεύθυνσης και της επίβλεψης του έργου. Αναλογικότητας αρχή. Έννοια. Κριτήρια που την προσδιορίζουν. Η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ειδικά ως προς το ύψος του ποσού της επιδικαστέας χρηματικής ικανοποίησης, ελέγχεται αναιρετικά για το αν παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας. (Απορρίπτει την υπ΄ αριθμ. 6429/2014 ΤριμΕφΑθηνών).

938/2013 ΑΠ

Εργατικό ατύχημα. Οικοδομικές εργασίες. Θανατηφόρο εργατικό ατύχημα, το οποίο οφείλεται αποκλειστικά στη μη τήρηση των απαιτούμενων ειδικών μέτρων ασφαλείας, όπως αυτά αναφέρονται στο π.δ. 778/1980, καθόσον ο επιβλέπων μηχανικός, παρότι γνώριζε ότι στην οικοδομή θα γίνονταν οι συγκεκριμένες εργασίες, δεν έδωσε εντολή και οδηγίες στον υπεργολάβο για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την ασφαλή εκτέλεση του έργου, όπως όφειλε, παράλληλα με τις οδηγίες για την ασφαλή εκτέλεση του έργου να φροντίζει να διαπιστώνει ότι οι οδηγίες αυτές εκτελούνταν, με την παρουσία και εποπτεία του στο έργο. Τα παραπάνω δεν αναιρούνται από το γεγονός ότι στην οικοδομή είχαν τοποθετηθεί απαγορευτικές πινακίδες. Ανεπαρκείς όμως οι αιτιολογίες της αποφάσεως κατά το μέρος που απορρίφθηκε η ένσταση περί συνυπαιτιότητας του θανόντος, δοθέντος ότι ο θανών αν και ήταν έμπειρος τεχνίτης παρέλειψε να χρησιμοποιήσει ως όφειλε τα υφιστάμενα στην οικοδομή μέτρα ασφαλείας και συγκεκριμένα τη ζώνη ασφαλείας και το κράνος, διότι δεν προκύπτει με σαφήνεια αν όντως υπήρχαν στο εργοτάξιο της οικοδομής, τα εν λόγω μέτρα ασφαλείας και δεν αιτιολογείται επαρκώς για ποιο λόγο η χρήση της ζώνης ασφαλείας θα παρεμπόδιζε τον παθόντα στην εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας. (Αναιρεί την υπ’ αριθμ. 5504/2011 απόφαση ΕφΑθηνών).

149/2012 ΕΦ ΛΑΜ

Εργατικό ατύχημα. ΙΚΑ. Αξιώσεις του παθόντος κατά του εργοδότη και των προστηθέντων του. Κρίθηκε ότι ο παθών νομιμοποιείται να ζητήσει μόνο αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης κατά της κυρίας του έργου που κράτησε για τον εαυτό της την διεύθυνση του έργου και κατά του προστηθέντος από αυτήν πολιτικού μηχανικού ως επιβλέποντα. Το γεγονός ότι ο παθών είχε αναλάβει ως εργολάβος τα σοβατίσματα δεν αναιρεί την υποχρέωση του κυρίου και των προστηθέντων αυτού να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας. Μέτρα ασφαλείας. Ικριώματα.

• Ο επιβλέπων μηχανικός ενώ πέρασε και επισήμανε τις ελλείψεις αποχώρησε χωρίς να ελέγξει αν όντως τηρήθηκαν.
• Συνυπαιτιότητα του παθόντος κατά 30%.
• Αμέλεια. Μη νόμιμο το αίτημα αποζημίωσης άρθ. ΑΚ 931. Εκκαλεί την προσβαλλομένη που επιδίκασε αποζημίωση ΑΚ 931. Επιδικάζει 60 χιλ. ηθική βλάβη. Δεν διατάσσει προσωπική κράτηση καθώς δεν προσβλήθηκε ως προς αυτό το κεφάλαιο αυτό η προσβαλλομένη. Μεταβιβαστικό αποτέλεσμα της έφεσης. Εξουσία του δικαστηρίου. Τακτική διαδικασία. Εξαφανίζει την με αριθ. 107/2010 απόφαση του ΠΠρΛαμ.

1743/2004 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Σωματική βλάβη εξ αμελείας. Μέλος συνεργείου για την τοποθέτηση κουφωμάτων σε οικοδομή έπεσε σε άνοιγμα δαπέδου από ύψος 15 και υπέστη σοβαρές σωματικές κακώσεις επειδή

• ο εκπρόσωπος της κατασκευαστικής εταιρείας είχε δώσει άδεια εισόδου στο συνεργείο για έναρξη εργασιών και
• ο επιβλέπων μηχανικός επέτρεψε τις εργασίες αυτές χωρίς να έχουν λάβει τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας ήτοι δεν είχαν τοποθετήσει γύρω από την οπή στηθαίο και χειρολισθήρες. Ορθή και αιτιολογημένη καταδίκη.

636/1993 ΑΠ (ΠΟΙΝ)

Παραβίαση οικοδομικών κανόνων. `Εννοια "κοινώς αναγνωρισμένων κανόνων". Μηχανικός με ειδικές γνώσεις, διευθύνων και επιβλέπων οικοδομικό έργο, και με δυνατότητα λήψης των αναγκαίων στη συγκεκριμένη περίπτωση μέτρων προς αποτροπή κινδύνου, μπορεί να αποτελέσει το ενεργητικό υποκείμενο του ως άνω εγκλήματος. Μέτρα ασφαλείας σε οικοδομή, κατά την εκτέλεση εργασιών αρμοδιότητας πολιτικού μηχανικού. ΠΔ 12/16-9-1981.

Κατεδάφιση ακινήτου, συνεπεία οικοδόμησης ή έναρξης άλλου έργου σε όμορη οικοδομή.

• Η ποινική ευθύνη του μηχανικού προϋποθέτει ότι αυτός έδωσε εντολή για τη συγκεκριμένη εκσκαφή χωρίς να ληφθούν τα αναγκαία προφυλακτικά μέτρα. Καταδίκη πολιτικού μηχανικού.
• Αναίρεση σχετικής απόφασης για έλλειψη αιτιολογίας ως προς την απόρριψη αυτοτελούς ισχυρισμού ότι κατά το χρόνο κατάρρευσης του τοίχου της παρακείμενης οικοδομής ο μηχανικός απουσίαζε για διακοπές, έχων ήδη δώσει εντολή διακοπής των εργασιών, οι οποίες συνεχίστηκαν με εντολή του ιδιοκτήτη του οικοπέδου, κατόπιν συνεννοήσεώς του με τον εργολάβο. Ποινική Δικονομία. Αυτοτελείς ισχυρισμοί κατηγορουμένου. Ποιοί είναι. Απαιτείται και ως προς αυτούς ειδική αιτιολογία.